In trainingen voor actief omstanderschap is de 5D-methode een veel gebruikt hulpmiddel. Het is een handige ezelsbrug die je als omstander handvatten biedt om in te grijpen als je getuige bent van geweld of intimidatie. De methode bestaat uit een reeks van vijf acties die je kunt ondernemen als je het idee hebt dat iemand een een penibele situatie verkeert, door bijvoorbeeld gewelddadig of intimiderend gedrag van een ander.
Afleiden is een subtiele manier van ingrijpen bij geweld of intimidatie. Vraag hoe laat het is, of doe alsof je het mogelijke slachtoffer kent. Hiermee doorbreek je de situatie en kun je het ongewenste gedrag stoppen of voorkomen.
Delegeren is het betrekken van een derde partij die kan helpen de situatie te veranderen. Denk daarbij aan een conducteur, een uitsmijter, een agent, een leidinggevende of een andere omstander.
Documenteer de situatie. Observeer en maak opnames of notities, zodat je die na afloop aan het slachtoffer kunt overhandigen. Die kan de informatie gebruiken om melding of aangifte te doen, als zij daarvoor kiest.
Blijf hangen als ingrijpen niet lukt omdat het allemaal te snel gaat of de situatie te verwarrend is. Stel het slachtoffer gerust en bevestig dat het gedrag van de ander onjuist was. Het is erg waardevol als het slachtoffer meteen haar verhaal kan doen.
Richt je aandacht tot de dader en spreek deze aan op het gewelddadige of intimiderende gedrag. Je kunt dan direct ingrijpen, maar zorg wel dat jijzelf en het slachtoffer veilig zijn en zorg ervoor dat de situatie niet escaleert. Blijf rustig en reageer niet op de dader.
De methode ontstond in 2012 door omstandertrainingsorganisatie Green Dot en bestond toen nog uit drie D’s: Distract, Delegate en Direct. Na een partnerschap met de organisatie Right to Be kwam daar in 2015 Delay bij en in 2017 volgde Document.
Door als omstander in te grijpen, verminder je het trauma van het slachtoffer en draag je bij aan het verminderen van de lastigvalcultuur. Dat is niet normaal, of het nu om intimidatie of geweld gaat en dat mag iedereen weten.
Ont-dek jouw rol. Een streepje tussen “ont” en “dek” om te benadrukken dat we onze rol niet langer willen bedekken. Zodat je daarna kan kiezen of dat de rol is die je wil en welke hulp er voor jou is om die rol te houden, te veranderen of een nieuwe rol aan te nemen. In tijden van Corona hebben we voor Orange the World 2020 2 Corona proof Talk Shows opgenomen; nu ook weer actueel. Zodat we kunnen doen, wat we kunnen onder de nieuwe maatregelingen, let's Orange the World!
“Waar kan je open, eerlijk en empathisch met elkaar praten over complexe en intieme onderwerpen? Met meerdere generaties en verschillende groepen mensen, aan een tafel in intieme setting? Hoe doe je dat?”
Zo begon een idee van Jada Pinkett Smith (de vrouw van Will). Zij startte op Facebook de Red Table Talks. Samen met haar dochter Willow en haar eigen moeder Gammy, bespreken ze aan deze red table allerlei onderwerpen in eerlijkheid en kwetsbaarheid. Met meerdere generaties vrouwen en mannen. Het bereik en de kwaliteit van deze Red Table Talks is enorm; met meer dan 3 miljoen kijkers per uitzending en een miljoen geabonneerden, is het een fenomeen geworden.
Aan tafel zitten een jongerenwerker, een maatschappelijk werker/dirigent, een pleegmoeder en de gespreksleider.
"Durf te vertrouwen op je ‘niet pluis’ gevoel bij seksueel geweld; let op de vele kleine signalen. En bied dan ruimte en je beschikbaarheid voor het gesprek".
Aan tafel zitten een docent, een huisarts, een ervaringsdeskundige en de gespreksleider.
"Schaamte is een van de belangrijkste redenen voor het bedekken van huiselijk geweld". "Pas toen ik mezelf niet meer herkende en een schim was van mijzelf was geworden, ben ik gaan praten”.
Ont-dek jouw rol. Een streepje tussen “ont” en “dek” om te benadrukken dat we onze rol niet langer willen bedekken. Zodat je daarna kan kiezen of dat de rol is die je wil en welke hulp er voor jou is om die rol te houden, te veranderen of een nieuwe rol aan te nemen. In tijden van Corona hebben we voor Orange the World 2020 2 Cornona proof Talk Shows opgenomen; nu ook weer actueel. Zodat we kunnen doen, wat we kunnen onder de nieuwe maatregelingen, let's Orange the World!
“Waar kan je open, eerlijk en empathisch met elkaar praten over complexe en intieme onderwerpen? Met meerdere generaties en verschillende groepen mensen, aan een tafel in intieme setting? Hoe doe je dat?”
Zo begon een idee van Jada Pinkett Smith (de vrouw van Will). Zij startte op Facebook de Red Table Talks. Samen met haar dochter Willow en haar eigen moeder Gammy, bespreken ze aan deze red table allerlei onderwerpen in eerlijkheid en kwetsbaarheid. Met meerdere generaties vrouwen en mannen. Het bereik en de kwaliteit van deze Red Table Talks is enorm; met meer dan 3 miljoen kijkers per uitzending en een miljoen geabonneerden, is het een fenomeen geworden.
Aan tafel zitten een jongerenwerker, een maatschappelijk werker/dirigent, een pleegmoeder en de gespreksleider.
"Durf te vertrouwen op je ‘niet pluis’ gevoel bij seksueel geweld; let op de vele kleine signalen. En bied dan ruimte en je beschikbaarheid voor het gesprek".
Aan tafel zitten een docent, een huisarts, een ervaringsdeskundige en de gespreksleider.
"Schaamte is een van de belangrijkste redenen voor het bedekken van huiselijk geweld". "Pas toen ik mezelf niet meer herkende en een schim was van mijzelf was geworden, ben ik gaan praten”.
Een speciale podcast is opgenomen voo het ZTACK jongeren programma door Kyra Kay.
Stel dat je vriendin je in vertrouwen neemt en ze vertelt aan jou de schokkende situatie waar ze dag in dag uit thuis mee te maken heeft. Dat ze mentaal en soms fysiek stukje bij beetje wordt afgebroken, wat doe je dan? Kyra Kay gaat in gesprek met Nelia Booden, lid van Soroptimist International, een wereldwijd netwerk van vrouwen dat zich inzet voor een positieverbetering van meisjes en vrouwen. Een gesprek in het kader van de campagne Orange the World.
ZTACK Serious is de podcastserie waarin Kyra Kay de meest uiteenlopende onderwerpen bespreekt met een expert.
Op het A.Roland Holst College werd tijdens de les maatschappijleer tijd ingeruimd om te vertellen over Orange the World - Stop geweld tegen vrouwen. Een van de leden van het campagneteam ging in gesprek met leerlingen in klas 4 Havo en 4 Mavo.
Een impressie van de les, de gestelde vragen en antwoorden is te lezen in deze pdf.